จันทร์บ้าน Mace Nutmeg

MYRISTICACEAE

ไม้ต้นขนาดเล็กถึงขนาดใหญ่ สูง 4-10 เมตร ใบเดี่ยวเรียงสลับ แผ่นใบรูปกลมรี หรือขอบขนาน ดอกออกเป็นช่อกระจายหรือช่อกระจุกสั้นๆบริเวณซอกใบหรือปลายกิ่ง ช่อละ 1-5 ดอก ดอกแยกเพศ ดอกเพศผู้และดอกเพศเมียอยู่ต่างต้นกัน ดอกมีกลิ่นหอม ดอกเพศเมียมีขนาดใหญ่กว่าดอกเพศผู้ ผลรูปกลมรี เปลือกสีเหลือง ออกส้ม มีขนปกคลุม เนื้อสีครีมมีรสเปรี้ยวฝาด มีกลิ่นหอม เมื่อแก่ผลแตกตามยาวออกเป็นสองซีก เมล็ดรูปทรงรี สีน้ำตาล เยื่อหุ้มเมล็ดเป็นริ้วสีแดงเข้มปนชมพู

การกระจายพันธุ์ มีถิ่นกำเนิดในหมู่เกาะโมลุกกะ ประเทศอินโดนีเซีย ปัจจุบันพบว่ามีการปลูกทั่วไปในเขตเมืองร้อน ในประเทศไทยพบทางภาคใต้ของประเทศ

เนื้อจันทน์เทศมีรสเปรี้ยวฝาด กลิ่นหอม เนื้อผลแก่นิยมนำไปแปรรูปเป็นของขบเคี้ยว ให้รสหอมสดชื่น เผ็ดธรรมชาติ หวานชุ่มคอ และมีสรรพคุณช่วยขับลม แก้บิด ดอกตัวผู้ตากแห้ง เป็นส่วนผสมในเครื่องยาจีน มีฤทธ์ช่วยขับลม แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ ธาตุอาหารพิการ นำมาชงน้ำร้อนดื่มช่วยย่อยอาหาร น้ำมันลูกจันทร์ นำมาทำเป็นยาดม ดอกจันทร์และลูกจันทน์ใช้เป็นยาแก้ไข้ แก้ปวดศรีษะ ร้อนใน ผื่นคัน ลมจุกเสียด เลือดกำเดาออก ท้องร่วง บำรุงปอด หัวใจ ตับ น้ำดี ช่วยให้เจรฺญอาหาร ขับลม ขับเสมหะ และกระจายเลือดลม ในปัจจุบันจันทน์เทศใช้ในอุตสาหกรรมที่อเมริกามากเป็นอันดับหนึ่งของโลก ตามโรงงานผลิตอาหารกระป๋อง เครื่องหอม เครื่องสำอาง สบู่ ยาสระผม สุรา ลูกอมลูกกวาด

หนังสือพรรณไม้เกียรติประวัติของไทย

-

ดอก บำรุงโลหิตใช้เป็นเครื่องเทศแต่งกลิ่นอาหาร